自然と私たちの未来を考える～メコン河流域と日本～

正誤表(PDF)

第1章　メコン河流域の豊かさとは？

1-1　メコン河の自然環境
1-2　非木材林産物の利用と食料安全保障～ラオスの事例
1-3　メコン河流域の魚の多様性
1-4　メコン河～世界最大の淡水漁場
1-5　メコン河流域の人びとの暮らし
1-6　もうひとつの多様性～メコン河流域の言語

第2章　変わりゆくメコン河流域の自然と人びとの暮らし

2-1　メコン河本流～水力発電ダム開発を振りかえる
2-2　本流ダム開発～合意なしに進むサイヤブリダムの建設
2-3　本流ダム開発～流域市民社会の形成に向けて
2-4　越境する環境問題～セサン・スレポック・セコン（3S）川流域のダム開発
2-5　急速に進む支流開発とその影響～ラオス・ナムトゥン2ダムを事例に
2-6　失われゆくメコン河流域国の森林
2-7　メコンデルタの暮らしと環境問題
2-8　河岸農業～環境負荷の低い農法の未来
2-9　焼畑農業と山間地の暮らし～ラオス北部の事例

第3章　人びとの自然資源管理と生態系保全

3-1　メコン河流域における精霊信仰と森林保全
3-2　ビルマ・カチン州の人びとの森林資源利用
3-3　環境と伝統を再生する～タイ・チョン族の試み
3-4　メコンデルタの貧困層が抱える課題とリスク軽減への展望～ベンチェ省を事例として
3-5　地域住民が主体の森林管理を目指して～ラオス北部・水源林保全事業の経験

第4章　日本の自然の変遷、再生への取り組み

4-1　世界の木材を買い続ける森の国、日本
4-2　荒瀬ダム撤去～日本で最初の発電用ダム撤去と河川の環境回復
4-3　日本の河川開発、過去・現在・未来

Nature and Our Future: The Mekong Basin and Japan

1. Diversity and Natural Abundance in the Mekong Basin

1-1. The Mekong River’s Natural Environment
1-2. Non-Timber Forest Product Use and Food Security: The Lao Case
1-3. Fish Diversity in the Mekong Basin
1-4. The Mekong River: The World’s Largest Freshwater Fishery
1-5. The Mekong River and People’s Livelihoods
1-6. Another Type of Diversity: Languages in the Mekong Basin

2. The Changing Mekong Environment and the Impacts on People’s Livelihoods

2-1. The Mekong River Mainstream: Looking back on Hydropower Dam Development
2-2. Mainstream Dam Development: Construction of the Xayaburi Dam Forges Ahead without Agreement
2-3. Mainstream Dam Development and Regional Civil Society Cooperation
2-4. Cross-Border Environmental Issues: The Sesan, Srepok, and Sekong (3S) Rivers Dam Developments
2-5. Rapidly Advancing Mekong Tributary Development and its Environmental and Social Impacts: The Case of the Nam Theun 2 Hydropower Project in Laos
2-6. Forests Disappearing from Mekong Watershed Countries
2-7. Livelihoods and Environmental Issues in Vietnam’s Mekong River Delta
2-8. Riverside Agriculture in the Mekong Basin: An Uncertain Future for Environmentally Friendly Agriculture
2-9. Shifting Cultivation and Upland Life in Northern Laos

3. People, Natural Resource Management, and Conservation of Ecosystems

3-1. Spirit Worship and Forest Conservation in the Mekong Basin
3-2. Reviving Culture and Environment: The Challenge of the Chong People in Eastern Thailand
3-3. Outlook for the Alleviation of Issues and Risks Faced by the Poor in the Mekong River Delta: A Case Study of Ben Tre Province
3-4. Toward Community-Based Forest Management: Working with Local People to Preserve Watershed Forests in Northern Laos

4. Transformation of Nature in Japan and Initiatives for its Restoration

4-1. Japan: A Forest-Rich Nation Buying Up Global Timber
4-2. Removal of the Arase Dam: Japan’s First Attempt to Dismantle a Hydroelectric Dam and Restore the Original River Environment
4-3. The Past, Present and Future of Japan’s River Development

Supplement

Pak Mun Dam
Twenty Years of Tholathi Island —Factors in the Success of the Fish Conservation Area
Negative Impacts of the Lower Sesan 2 Dam on Cambodia

思考大自然与我们的未来~湄公河流域和日本~

1. 丰饶的湄公河流域

1-1. 湄公河的自然环境
1-2. 非木材类林产物的利用及食品安全保障~老挝的事例
1-3. 湄公河流域鱼种类的多样性
1-4. 湄公河~世界最大的淡水鱼场
1-5. 湄公河流域的人民生活
1-6. 另一种多样性~湄公河流域的语种

2. 逐渐变化的湄公河流域的自然环境和人民生活

2-1. 湄公河干流~回顾水力发电大坝的开发
2-2. 干流大坝开发~未达成共识即推进的沙耶武里大坝建设
2-3. 干流大坝开发~流域内市民社会的形成
2-4. 超越国境的环境问题—桑河(Sesan)・斯雷博河(Srepok)・公河(Sekong)(3S)河流域大坝开发
2-5. 急速进展的支流开发以及对环境・社会的影响~老挝南屯河2大坝事例
2-6. 逐渐消失的湄公河流域国的森林
2-7. 湄公河三角洲的民众生活及环境问题
2-8. 河岸农业~对环境低负荷的农业未来发展方向
2-9. 烧田农业与山区的生活~老挝北部事例

3. 居民的自然资源管理和生态系统维护

3-1. 湄公河流域精灵信仰和森林保全
3-2. 缅甸克钦邦人的森林资源利用
3-3. 环境和传统的再生~泰国・闯(Chong)族的尝试
3-4. 湄公河三角洲贫困层的课题以及对风险减轻的展望~槟知省的事例
3-5. 以地域居民为主体的森林管理为目标~老挝北部・居民参与型水源林保护事业的经验

4. 日本的自然变迁、致力于自然重建

4-1. 持续进口世界木材的森林大国~日本
4-2. 拆除荒濑大坝--日本最早的发电用大坝的拆除及河川环境的恢复
4-3. 日本的河川开发、过去・现在・未来

คำนำ: ธรรมชาติและอนาคตของเรา -- ลุ่มน้ำโขงและญี่ปุ่น

1. ความหลากหลายและความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติในลุ่มน้ำโขง

1-1. สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติของแม่น้ำโขง
1-2. ผลิตผลจากป่าและความมั่นคงทางอาหาร: กรณีศึกษาในลาว
1-3. ความหลากหลายสายพันธุ์ปลาในลุ่มน้ำโขง
1-4. แม่น้ำโขง แหล่งปลาน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในโลก
1-5. แม่น้ำโขงและวิถีชีวิตของผู้คน
1-6. ความหลากหลายอื่นๆ: ภาษาในลุ่มน้ำโขง

2. การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมของแม่น้ำโขงและผลกระทบต่อวิถีชีวิตของผู้คน

2-1. แม่น้ำโขงสายหลัก: มองย้อนกลับไปที่การพัฒนาเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำ
2-2. การพัฒนาเขื่อนบนแม่น้ำสายหลัก: การดำเนินการก่อสร้างเขื่อนไซยะบุรีล่วงหน้าโดยปราศจากข้อตกลง
2-3. การพัฒนาเขื่อนบนแม่น้ำสายหลักและความร่วมมือของภาคประชาสังคมในภูมิภาค
2-4. ปัญหาสิ่งแวดล้อมข้ามพรมแดน: การพัฒนาเขื่อนบนแม่น้ำเซซาน เซโปก และเซโขง (3S)
2-5. ผลกระทบทางสังคมและสิ่งแวดล้อมของการพัฒนาอย่างรวดเร็วบนลำน้ำสาขาของแม่น้ำโขง: กรณีโครงการเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำ น้ำเทิน 2 ในลาว
2-6. การหายไปของป่าไม้ในประเทศลุ่มน้ำโขง
2-7. ปัญหาสิ่งแวดล้อมและวิถีชีวิตในดินแดนปากแม่น้ำโขง ในเวียดนาม
2-8. เกษตรกรรมริมฝั่งลุ่มน้ำโขง: อนาคตที่ไม่แน่นอนสำหรับเกษตรกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
2-9. การทำไร่หมุนเวียนและชีวิตเกษตรกรพื้นที่สูงทางตอนเหนือของลาว

3. ประชาชน การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ และการอนุรักษ์ระบบนิเวศ

3-1. การนับถือผีและการอนุรักษ์ป่าไม้ในลุ่มน้ำโขง
3-2. การฟื้นฟูวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม: ความท้าทายของชาวชองในภาคตะวันออกของประเทศไทย
3-3. ทัศนะต่อการบรรเทาทุกข์และความเสี่ยงของคนยากจนในพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง: กรณีศึกษาของจังหวัดเบ๊นแจ (Ben Tre)
3-4. มุ่งสู่การจัดการป่าโดยชุมชน: การทำงานกับคนในท้องถิ่นเพื่ออนุรักษ์ป่าต้นน้ำในภาคเหนือของลาว

4. การเปลี่ยนสภาพธรรมชาติในประเทศญี่ปุ่น และการริ่เริ่มฟื้นฟูธรรมชาติขึ้นมาใหม่

4-1. ญี่ปุ่น: ประเทศร่ำรวยป่าไม้ กว้านซื้อไม้จากทั่วโลก
4-2. การรื้อถอนเขื่อนอะราเซะ (Arase): ความพยายามครั้งแรกของญี่ปุ่นในการรื้อถอนเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำและฟื้นฟูสภาพแวดล้อมแม่น้ำให้คงเดิม
4-3. อดีต ปัจจุบัน และอนาคตของการพัฒนาแม่น้ำในญี่ปุ่น

Supplement

เขื่อนปากมูล
20 ปีของดอนทอละท ี ปัจจัยความส าเร็จในการจัดท าเขตอนุรักษ์พนัธุ์ปลา

កញ្ចប់ព័ត៌មាន ស្តីអំពី “ធម្មជាតិ និងអនាគត់របស់យើង៖ អាងទន្លេមេង្គ និងប្រទេសជប៉ុន”

1. បរិស្ថានធម្មជាតិរបស់ទន្លេមេគង្គ
2. ប្រភេទត្រីនៅក្នុងអាងទន្លេមេគង្គ
3. អាងទឹកទន្លេមេគង្គ-ជាពិភពជលផលទឹកសាបដ៏ធំជាងគេបំផុតក្នុងលោក
4. ការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ប្រជាជនតាមដងទន្លេមេគង្គ
5. ភាពចំរុះផ្សេងគ្នាវប្បធម៌ចំរុះគ្នា ភាសាផ្សេងៗនៅក្នុងតំបន់ទន្លេមេគង្គ
6. ការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គ
7. វិស័យកសិកម្មមាត់ទន្លេនៅក្នុងអាងទន្លេមេគង្គ ការផ្លស់ប្តូរនាពេលអនាគតសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម ដែលមិនបង្ករផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន
8. ការគោរពអារក្សអ្នកតានិងការអភិរក្សព្រៃឈើនៅក្នុងអាងទន្លេមេគង្គ

Supplement
ទំនប់ ប៉ក មូន
ផលប៉ះពល់អវិជជមនៃនទំនប់រីអគគិសនីេសនេ្រកម២មកេលើ្របេទសកមពុជ